Tomas Ross is jaloers op Bernhard

10 mei 2011

Tomas Ross, schrijver van koningshuisdrama als 'Wij, Alexander' en 'Bernhard, Schavuit van Oranje' heeft het afgelopen jaar geschreven aan een nieuwe serie: 'Beatrix, Oranje onder vuur'. De opnames zijn inmiddels begonnen en ook de scenarioschrijver komt een kijkje nemen op de set. Ross - opgevoed als koningsgezinde jongen maar uitgegroeid tot overtuigd republikein - heeft nooit met prins Bernhard op één lijn gezeten, maar moet bekennen: ‘Elke man van mijn leeftijd wil Bernhard zijn.'

De opnames voor de nieuwe VPRO-serie ‘Beatrix, Oranje onder vuur’ zijn begonnen. Slot Zeist, een kleine kopie van Paleis Het Loo, eens gebouwd door een (bastaard) kleinzoon van Maurits van Oranje, is een van de opnamelocaties van de serie. Er wordt vandaag op de trappen van het slot een scène opgenomen die teruggaat naar 30 april 1961. Het moet het defilé op Paleis Soestdijk voorstellen. We zien Beatrix (Mara van Vlijmen) achter haar moeder (Antoinette Jelgersma) staan, met de coupe die we tegenwoordig  – maar toen nog niet – van haar gewend zijn. De oude Wilhelmina staat naast haar. ‘Mijn lieve Beatrix,’ zegt ze tegen haar kleindochter, ‘ik hoop vurig dat jij het anders gaat doen.’ Dichterlijke vrijheid? ‘Natuurlijk. Heel veel is speculatief,’ geeft Tomas Ross toe, scenarioschrijver van de serie. ‘Als historicus mag je dit niet doen, als schrijver van een dramaserie wel.’ Ross is bekend én berucht om zijn series over de Oranjes, waarbij ze niet altijd in een even positief daglicht worden gezet. De scenarist steekt dan ook nergens onder stoelen of banken overtuigd republikein te zijn. ‘Ik ben heel koningsgezind opgevoed. Altijd mee naar het Binnenhof en dat soort dingen. Toch ging ik ook met mijn kinderen. De meisjes even omhoog tillen zodat ze naar de koningin kunnen zwaaien.’ Vorig jaar werd de succesvolle serie over prins Bernhard uitgezonden, Schavuit van Oranje, en bekeken door een miljoenenpubliek. Nu een serie over koningin Beatrix. ‘Ik heb niks tegen Beatrix zelf of zo. In de tijd van Wilhelmina begrijp ik het wel, de monarchie als verbindende factor, maar wat valt er nu nog samen te binden? Máxima heeft groot gelijk; er ís geen Nederlandse identiteit!’ In ‘Schavuit van Oranje’ hebben de scènes tussen de oude Bernhard en de oude Juliana, gespeeld door Eric Schneider en Ellen Vogel, mooie televisiebeelden opgeleverd. Ook nu keert het koppel terug. ‘Toen ik het schreef, ging ik er helemaal niet vanuit dat Eric Schneider en Ellen Vogel nog mee zouden doen. In de eerste opzet heb ik de oude Juliana en Bernhard er daarom ook helemaal uit gelaten. Pas later dacht ik, het is zó mooi wat we aan het doen waren, laat ik het maar alsnog doen.’ Een groot verschil is dat deze serie niet over Bernhard gaat. In de vorige reeks memoreerde de oude Bernhard het verhaal, hier en daar aangedikt, aan de hand van flashbacks. Maar ook voor de schrijver was het anders. ‘Het grootste verschil,’ zegt Ross, ‘is de periode. Bernhard’s leven is een afgesloten hoofdstuk. Hier gaan we in op de actualiteit.’ We kunnen daarom onderwerpen verwachten van Mozambique tot Zorrequieta, maar ook ‘Claus Raus’.