Kamer wil ceremonieel koningschap

Voortaan is er geen rol meer weggelegd voor koningin Beatrix tijdens het formatieproces. Een ruime meerderheid de Tweede Kamer vindt dat. Reden daarvoor is het gebrek aan transparantie en de chaotische gang van zaken. In het huidige systeem overlegt de koningin met de fractievoorzitters en haar adviseurs en stelt daarna een informateur aan. De gesprekken die gevoerd worden met de koningin blijven binnenskamers. Als het aan de Tweede Kamer ligt, komt daar spoedig een eind aan. Deze gang van zaken is een vorm van gewoonterecht, dat in de loop der jaren is ontstaan en niet grondwettelijk is vastgelegd.

Dat er nu wel een meerderheid is, komt een beetje als een verrassing. Tijdens het debat over de regeringsverklaring, diende de PVV een motie in om de macht van de koningin te beperken. PvdA steunde dit toen niet, maar nu wel. PvdA-leider Job Cohen is van mening dat de motie van Wilders gebaseerd was op ‘venijn en revanche’, omdat de formatie niet is uitgepakt zoals hij het gewild heeft. ‘Maar wij komen zeker op het onderwerp terug,’ aldus Cohen.

In 1971 vond eenzelfde discussie plaats in de Tweede Kamer. Toen werd besloten na de verkiezingen zelf een debat te houden over de te benoemen (in)formateur. Uiteindelijk gebeurde dit niet en bleef de gang van zaken ongewijzigd.