Zo ziet Margrethe’s grafmonument eruit

4 augustus 2017

De Deense prins Henrik heeft zelf een belangrijke stem gehad in het ontwerp van het grafmonument waaraan de Deense kunstenaar Bjørn Nørgaard nu al vijftien jaar werkt en dat een plaats moet krijgen in de St Birgitte kapel van de kathedraal van Roskilde. Het was de bedoeling dat Henrik en echtgenote koningin Margrethe hun laatste rustplaats zouden krijgen onder een kunstwerk van een glazen sarcofaag, waaraan nu in Tsjechië wordt gewerkt.

Het Deense hof maakte donderdag verrassend bekend dat Henrik enige tijd geleden heeft besloten dat hij niet meer in Roskilde wil worden bijgezet uit onvrede over zijn achterstelling in het koningshuis, waar hij protocollair na zijn vrouw en zoon kroonprins Frederik komt, en het niet verlenen van de titel 'koning-gemaal.'

Koningin Margrethe is niet blij met het besluit, maar accepteert het, zo liet een paleiswoordvoerder weten. Het Deense publiek reageerde op sociale media en de websites van kranten echter vol onbegrip. Op de vraag van diverse media of men het eens was met de beslissing van de prins, antwoordde 84 procent met 'nee'.

Het kunstwerk van Bjørn Nørgaard, die eerder al nauw met de koningin samenwerkte bij het vervaardigen van wandtapijten voor paleis Christiansborg, zou volgens berekeningen van Deense media ruim drie miljoen euro kosten.

De Deense vorstin had de plannen ervoor al vele jaren in haar hoofd zitten en die zijn in de afgelopen jaren al voor een groot deel uitgevoerd. Centraal ervan staat een glazen sarcofaag, die rust op drie poten – van graniet uit het Deense eiland Bornholm, basalt van de Faeröereilanden en marmer uit Groenland – die elk met twee olifantenkoppen zijn versierd, een verwijzing naar de hoogste en oudste Deense orde van de Olifant. Daaronder een voet van kalksteen uit Frankrijk, het geboorteland van prins Henrik.  Margrethe’s keuze is wat conservatief te noemen. Haar ouders, Frederik IX en Ingrid, verkozen een graf in de buitenlucht voor het ruimen van eeuwenoude graven in de kathedraal om er een crypte voor henzelf te creëren. Het plan is om het kunstwerk, dat later als grafmonument zal dienen, later dit jaar al aan het publiek te kunnen tonen. Ontwerper Bjørn Nørgaard kreeg zijn inspiratie door veelvuldig door de kerk te lopen en alle monumenten in zich te laten opnemen. ‘Hoe dichter je bij de huidige tijd komt, hoe meer anoniem ze werden. Dat heeft absoluut te maken met onze moderne wijze waarop we tegen de dood aankijken,’ zei de kunstenaar eerder. ‘We leven in een democratie en alles moet transparant zijn. Daarom is de sarcofaag doorzichtig. Tegelijkertijd is de dood in een christelijke context een transparant moment: de dood is niet het einde, maar een overgang.’ Maar geen haar op Margrethe’s hoofd die erover dacht om in het glazen gedeelte te worden bijgezet. Prins Henrik echter, hij stond er wel voor open… Die plannen zijn dus weer gewijzigd.