Royaltykenners: zorgen over de monarchie

17 december 2021

Verschillende kenners maken zich na Amalia’s feestje zorgen over de toekomst van de monarchie.

Redacteur Wendelmoet Boersema van dagblad Trouw heeft een duidelijke mening: ‘Zulke affaires zijn funest voor een monarchie die vooral menselijk moet lijken om te overleven.’ Een koning die menselijk wil zijn, heeft per definitie moeite om draagvlak te houden, denkt Boersema.

‘De koning, zoals we die nu hebben, moet het volk binden’, zegt Reinildis van Ditzhuyzen in Trouw. ‘Dat is een emotionele rol, maar daardoor deint hij mee op de golven van populariteit. Dat zag je al bij de reis naar Griekenland, waar veel ophef over was. Daar heeft het koninklijk paar “sorry” voor gezegd, wat je kan zien als een mooi gebaar. Hij wilde daarmee laten zien dat zij ook maar mensen zijn. Het risico daarvan is, dat roept de vraag op: “wie ben jij om als ‘gewone mens’ de speciale positie van koning te willen bekleden?” Dat is de reden waarom prinses Beatrix als koningin meer afstand bewaarde tussen haarzelf en het volk.’

‘De regering worstelt zelf om het vertrouwen van de burger in de maatregelen vast te houden’, zegt Van Ditzhuyzen. ‘Dan is het extra sneu dat iemand met een voorbeeldfunctie, de koning in dit geval, die maatregelen niet vol kan houden. Het geeft mensen een excuus: “Als de koning het mag, mag ik het ook.”’

Uitspatting

Hoogleraar staatsrecht Paul Bovend’Eert oordeelt in Trouw streng over de koninklijke uitspatting. ‘Je mag verwachten dat de koning het goede voorbeeld geeft.’

‘Het is voor iedereen moeilijk om zich aan de regels te houden. Deze crisis duurt nu al heel lang. Maar je mag verwachten dat de koning het goede voorbeeld geeft. Als je dat twee keer niet hebt gedaan, verzaak je echt je plicht. (…) Een koning moet als staatshoofd juist in een tijd van crisis de bevolking stimuleren om het juiste te doen.’

Einde van de monarchie

Jeroen Snel vreest dat de nieuwe rel rond het koningshuis grote gevolgen kan hebben. De voormalig presentator van Blauw Bloed denkt zelfs dat het het einde van de monarchie kan inluiden, zo vertelde hij donderdag in de RTL 4-talkshow Beau.

‘Dit moeten ze niet doen. Ze moeten zo op hun tellen passen’, zei Snel. ‘Want het kan wel eens heel slecht aflopen met de monarchie als de schandalen zich maar op blijven stapelen.’

Koningshuisdeskundige Justine Marcella sloot zich daarbij aan. Volgens haar heeft de koning al ‘een corona-cv’tje opgebouwd’. ‘Hij kan het er eigenlijk niet meer bij hebben. Het gaat niet goed. We zien het in de populariteitscijfers die dalen. Vorige week had Amalia nog een fantastische binnengeleiding in de Raad van State. Dat wordt hiermee weer teniet gedaan. Ik vind het ontzettend jammer.’

Presentator Tijl Beckand nam het juist op voor de koninklijke familie, hoewel hij geen monarchist is. Een koning moet kunnen doen wat hij wil, vindt hij. ‘Dat moeten we gewoon accepteren. Dat is het hele principe van een koningshuis. Een koning leeft in een andere wereld en wij willen maar dat ze van alles doen wat wij normaal vinden.’ Beckand gelooft niet dat de monarchie ooit zal verdwijnen.

Koninklijk-huisverslaggever Jozephine Trehy van de NOS: ‘Veel mensen doen moeite om zich aan de regels te houden. Ook met Kerst, niet iedereen kan naar elkaar toe. En dan hoor je dit. Dat kan dan verkeerd vallen.’

De populariteit van het koningshuis was al gedaald, en had juist weer een boost gekregen door Amalia’s achttiende verjaardag. ‘Dan is dit onhandig’, zegt Trehy. ‘Er zullen echt veel mensen zijn die denken: daar gaan ze weer.’ Ze wijst ook op de voorbeeldfunctie van de koninklijke familie. In Noorwegen is om die reden de viering van de achttiende verjaardag van prinses Ingrid Alexandra uitgesteld.

LEES OOK:

KONING BLIJFT BIJ VERKLARING OVER OMSTREDEN FEESTJE AMALIA

Meer lezen over royals? Neem snel een (digitaal) abonnement op Royalty.

Bron: Trouw/NOS/ANP