Maleisië weet niet waarom koning is afgetreden
1 januari 2020
Het afgelopen koninklijke jaar zag twee nieuwe vorsten op de troon komen en een derde zich in een spectaculaire ceremonie de kroon op het hoofd zetten.
Eén troonswisseling was zorgvuldig gepland en al enkele jaren voorbereid. De andere was een haastklus na een tot op heden mysterieus familiedrama.
De precieze toedracht rond de onverwachte troonsafstand van sultan Muhammad V begin dit jaar als Yang di-Pertuan Agong van Maleisië is nooit onthuld. Paleis en sultan hebben daarvoor geen verklaring gegeven en de Maleisische media doen waar het de koninklijke families betreft, liever geen eigen onderzoek. De meest plausibele reden voor het aftreden is dat Muhammad door zijn collega-sultans voor het blok is gezet vanwege zijn morsige huwelijksleven. Dat schaadde het aanzien van de op islamitische leest geschoeide monarchie.
Muhammad, ook sultan van Kelantan, was enkele maanden eerder in het geheim getrouwd met een Russisch fotomodel. Hij had daarvoor verlof opgenomen, zonder in het openbaar tekst en uitleg te geven waarom die onderbreking van zijn in 2016 begonnen koningschap noodzakelijk was. Over het huwelijk is ook niets verteld, maar dankzij sociale media lekte daar voldoende over uit. Een bevestiging kwam afgelopen zomer toen een advocaat namens de sultan verklaarde dat hij alweer was gescheiden. Moeder én kind achtervolgen hem sindsdien via dezelfde sociale media.
Plechtigheid
Het aftreden maakte de weg vrij voor een nieuwe Yang di-Pertuan Agong. Die functie is in Maleisië bij toerbeurt uitgeoefend door één van de negen vorsten. Na Muhamad was de sultan van de deelstaat Pahang aan de beurt. Maar deze was te ziek en te oud om de troon nog een keer te bezetten. Vandaar dat in Pahang snel ook een troonswisseling werd uitgevoerd om een geschikte kandidaat te hebben voor het nationale koningschap: sultan Abdullah. Die trad eind januari aan en werd later in het jaar plechtig ingehuldigd.
Veel meer pracht en praal kwam begin mei te pas bij de kroning van de Thaise koning Vajiralongkorn. Die zijn in 2016 overleden vader koning Bhumibol was opgevolgd. Maar meer nog dan die plechtigheid zorgde het huwelijksleven van de vorst buiten Thailand voor veel aandacht. Vajiralongkorn trouwde vlak voor zijn kroning voor de vierde keer en maakte enkele maanden later bekend ook een officiële bijvrouw te hebben. Die in oktober alweer werd afgedankt en opgesloten vanwege ondankbaar gedrag.
De troonswisseling in Japan ging eveneens met veel traditionele plechtigheden gepaard, maar ophef, laat staan schandalen waren er niet. Keizer Akihito trad af op 30 april en zijn zoon keizer Naruhito trad aan op 1 mei. Naruhito bevestigde in oktober tegenover de wereld zijn troonsbestijging. Een ceremonie waarvoor tientallen staatshoofden en gekroonde hoofden – onder wie ook koning Willem-Alexander en koningin Máxima – naar Tokio reisden.
