Juan Carlos had geen haast bij Gibraltar

21 augustus 2013

Spanje en Groot-Brittannië staan deze dagen weer met woedende koppen tegenover elkaar aan de voet van de Rots van Gibraltar. Dit strategisch gelegen stukje aarde moest Spanje in 1713 bij de Vrede van Utrecht - eerder dit jaar in de Domstad nog plechtig herdacht in aanwezigheid van (toen nog) koningin Beatrix - 'voor eeuwig' afstaan aan de Britten. Al 300 jaar probeert Spanje het op alle mogelijke manieren terug te krijgen.

De koninklijke families van beide landen spelen elk hun rol bij het geschil. Omdat koningin Elizabeth vorig jaar ter gelegenheid van haar diamanten regeringsjubileum jongste zoon prins Edward naar Gibraltar stuurde om daar het feest bij te wonen, kreeg de Spaanse koningin Sofia van de regering een reisverbod voor Londen. Ze mocht niet bij de jubileumlunch op Windsor Castle aanwezig zijn. In 1981 bleven Sofia en koning Juan Carlos ook weg bij het huwelijk van prins Charles met Diana Spencer omdat hun huwelijksreis daarna in Gibraltar zou beginnen. "Het is míjn Rots”, had Elizabeth al subtiel laten weten aan het koningspaar.

Uit deze week vrijgegeven archiefstukken uit 1982 blijkt dat toenmalig Brits premier Margaret Thatcher geenszins van plan was om ten opzichte van de Spanjaarden maar één millimeter toe te geven ten aanzien van Gibraltar. Koning Juan Carlos had om andere redenen zijn bedenkingen ten aanzien van teveel Britse inschikkelijkheid, zo blijkt uit de diplomatieke correspondentie.

Als Spanje de beschikking zou krijgen over Gibraltar zou dat aan de andere kant van de Middellandse zee de Marokkaanse koning Hassan aansporen zijn claim op de Spaanse exclaves Ceuta en Melilla kracht bij te zetten en daar zat de koning niet op te wachten. Veel haast hoefde er wat betreft Juan Carlos niet te worden gemaakt.