Groothertog Henri zet zijn kroon op het spel’

Euthanasie is in het groothertogdom al jaren een heet hangijzer. In februari keurde het parlement met een nipte meerderheid van 30 ja-stemmen tegen 26 nee-stemmen en 3 onthoudingen de wet goed. Daarvoor was een wisselmeerderheid nodig: premier Jean-Claude Juncker leidt een coalitie van christen-democraten (CSV) en socialisten (LSAP), maar de socialisten stemden met de oppositie mee.

Volgens het ontwerp kan een arts actief het leven beëindigen van een patiënt die ondraaglijk lijdt zonder uitzicht op herstel. Hij mag ook helpen bij zelfmoord. In het voorstel zijn voorzorgen ingebouwd, zo moet de arts vooraf een collega consulteren en komt er een toezichtcommissie.

De wet moest deze maand in tweede lezing worden goedgekeurd en dan voorgelegd aan de groothertog, die de wet moet ‘goedkeuren’ en ‘afkondigen’ binnen de drie maanden. Anders is de wet niet geldig.

Premier Juncker zei gisteren dat hij ‘diep respect’ had voor de houding van de groothertog. ‘Maar ik denk niet dat de groothertog zich kan verzetten tegen de beslissing van een democratisch parlement’, verklaarde hij. De fractieleiders in de Kamer en de regering zijn daarom overeengekomen snel een grondwetswijziging door te voeren, kondigde Juncker aan: het artikel dat bepaalt dat de groothertog een wet moet goedkeuren, wordt geschrapt. De afkondiging door de vorst blijft behouden, maar dat is volgens Juncker een loutere formaliteit.

Mogelijk heeft Henri, die bekendstaat als een vroom katholiek, inspiratie gevonden bij zijn oom koning Boudewijn. Die weigerde in 1990 de abortuswet te ondertekenen. De regering verklaarde toen de koning ‘in de onmogelijkheid te regeren’ en liet de wet afkondigen zonder Boudewijns handtekening .