Paleis Soestdijk

24 oktober 2008

’Wat de pers ook beweert, er is hier genoeg te zien!’ De gids die ons groepje door paleis Soestdijk gaat rondleiden, kijkt me bewust niet aan, maar de boodschap is duidelijk. Met een lachje zeg ik: ’Ik voel me niet aangesproken, hoor.’ En dat is naar waarheid. Wie nog niet geweest is, moet zeker naar paleis Soestdijk gaan. Een unieke kans om het paleis nog te zien zoals het bewoond werd door Juliana en Bernhard. Maar dat neemt niet weg dat het bezoek wel wat teleurstellingen met zich mee brengt. Voor mensen die er nooit geweest zijn, zal het kleiner lijken dan men altijd heeft gedacht. En er is ook veel minder grandeur dan men bij een paleis zou verwachten. Paleis Soestdijk is meer een uit de kluiten gevallen woonhuis, waar zich heel veel heeft afgespeeld. Dat men nu binnen de muren kan kijken, is heel bijzonder. En eigenlijk zou iedereen dat moeten doen.

Maar voor wie er geweest is, toen Juliana en Bernhard er woonden, is het wel even slikken. Ik behoor tot die groep. Ik ben er een keer of tien geweest en in verschillende ruimtes. Het paleis lééfde toen. Het hofpersoneel zorgde dat alles er perfect reilde en zeilde en de extra glans aan het paleis werd gegeven door de illustere bewoners. Een bezoek aan paleis Soestdijk bleef daardoor altijd iets speciaals. Dat die tijd voorgoed voorbij is, besef je nog meer als je door het paleis loopt. Het achterstallige onderhoud, dat er toen ook al was, valt nu ineens op. De huwelijkstragedie die zich hier moeten hebben afgespeeld, is bijna tastbaar. En met name Juliana komt heel dichtbij. Wandelend door het paleis voel je hoezeer deze populaire vorstin gevangen was in haar leven, en misschien ook wel in haar huwelijk. Zij, die zo graag gewoon wilde zijn, was veroordeeld tot een leven vol grandeur in oude gebouwen met grote schilderijen vol met oorlogstaferelen. Mijn bewondering voor Juliana groeide nog meer met elke stap die ik zette in haar verlaten paleis.
Wie nog, net als ik, wil rondkijken, moet haast maken, want tot eind 2009 is het paleis nog zeker open, wat er daarna gebeurt is onzeker. Tijdens een van de recente rondleidingen die ik meemaakte vertelde de gids bovendien dat de Rijksgebouwendienst, de eigenaar van het paleis, er rekening mee houdt dat Soestdijk tien tot vijftien jaar dicht moet voor volledige restauratie.
Men moet wel een beetje geluk hebben met de gids. Tijdens de ene rondleiding hoorde ik dat kroonprins Willem in 1813 naar België ging om daar te vechten tegen Napoleon, terwijl dat land pas sinds 1830 bestaat. En andere gids presteerde het om prins Maurits tot een van de voorvaderen van koningin Juliana aan te wijzen, terwijl de beroemde prins officieel kinderloos gestorven is.
Is dat erg? Ik vind van niet, want zulke kleine historische foutjes zullen maar door weinigen worden opgemerkt. Veel belangrijker is de passie waarmee over het paleis en haar bewoners wordt verteld. En dat is bij de ene gids meer dan de andere. Nog een laatste tip: combineer uw rondleiding aan paleis Soestdijk met een wandeling door het prachtige park en daarna een high tea of een smakelijke lunch in de Oranjerie. Het geeft koninklijk cachet aan een vorstelijk dagje uit.

Voor meer info: www.paleissoestdijk.nl