Oude liefde roest niet
13 maart 2013
Prinses Lilian van Zweden overleed afgelopen week op 97-jarige leeftijd. Haar naam zal niet iedereen in Nederland wat zeggen, maar haar verhaal is een mooi voorbeeld van de offers die royals soms moesten brengen voor hun land en troon. Lilian werd geboren in Wales en begon op haar twintigste aan een carrière als fotomodel. Ze trouwde jong en kwam tijdens de oorlogsjaren, toen haar man in Afrika diende in het leger, de Zweedse prins Bertil (1912-1997) tegen. Ze werden halsoverkop verliefd. Twee jaar later, tegen het einde van de oorlog, besloot ze van haar man te scheiden. Voor Bertil was duidelijk dat hij zijn titel van prins zou verliezen als hij met Lilian zou trouwen. In die tijd konden Zweedse prinsen alleen nog maar met iemand van gelijke stand trouwen. Bij een ongelijk huwelijk verloren ze hun rechten op de troon en de prinsentitel. Dat gebeurde met twee broers van Bertil. Toen zijn oudste broer Gustaf Adolf – de vader van de huidige Zweedse koning Carl Gustaf – in 1947 bij een vliegtuigongeluk om het leven kwam, was hij daardoor ineens de enige overgebleven zoon van de toenmalige kroonprins, ook al Gustaf Adolf geheten, die recht had op de troon. Bertil besloot niet met Lilian te trouwen, waardoor hij dus lid van het Koninklijk Huis bleef. Dat was belangrijk omdat zijn vader in 1950 koning werd en de eerstvolgende opvolger, de toen driejarige kleinzoon van de koning, Carl Gustaf, nog lang niet volwassen was. Bertil ontfermde zich als een vader over zijn neef en bereidde hem voor op het koningschap. Ook vertegenwoordigde hij in binnen- en buitenland zijn vader, koning Gustaf Adolf (1882-1973).
Al die tijd woonde hij in het geheim samen met Lilian, die na haar scheiding genoegen had genomen met het feit dat ze waarschijnlijk nooit met Bertil zou kunnen trouwen, maar wel haar leven met hem kon delen. Toen Carl Gustaf echter in 1973 koning van Zweden werd, veranderde hij meteen de regels voor huwelijken van leden van het koninklijk huis. Voortaan zou de koning wel toestemming geven voor huwelijken tussen prinsen en burgers. Hij maakte meteen zelf van die nieuwe regel gebruik door met Silvia Sommerlath te trouwen, die daardoor koningin Silvia werd. Daarop zag Bertil zijn kans schoon en hij vroeg Lilian alsnog ten huwelijk. Op 7 december 1976 trouwden ze in het Drottningholm paleis. De bruidegom was 64 jaar en zijn bruidje 61 jaar. Dat ze nooit kinderen hadden kunnen krijgen, was een groot verdriet. Maar ze beschouwden de kinderen van Carl Gustaf en Silvia als hun kleinkinderen. Het verdriet is dan ook groot in de Zweedse koninklijke familie.
