Het graf van Friso
14 augustus 2014
De inwoners van Lage Vuursche klagen over de enorme toeloop die het graf van prins Friso op het kerkhofje in het hart van het dorp heeft veroorzaakt. De bezoekers zouden niet alleen nieuwsgierig zijn naar de laatste rustplaats van de zo tragisch en jong gestorven prins, ze zouden zich er ook onwaardig gedragen. Vooral dat laatste is een moeilijk punt. Want wat is onwaardig?
Tegenwoordig hoor je weleens applaus op de begrafenis van iemand. Ik vind dat nog steeds vreemd, alsof je klapt omdat iemand dood is, terwijl de nabestaanden het kennelijk fijn vinden dat er nog een laatste keer een compliment aan de overledene wordt gegeven. Ikzelf hou meer van stilte en afstand, om zo de overledene te kunnen herdenken. Maar ik zal niet zeggen dat applaus bij een begrafenis fout is. IJsjes likkend een graf bekijken of een 'selfie' maken bij een graf gaat echter te ver. Een graf is geen attractie. Bovendien moet men rekening houden met andere mensen die de begraafplaats bezoeken en daar in stilte hun dierbare willen herdenken.
Toch heeft de koninklijke familie er, denk ik, bewust voor gekozen om prins Friso een graf te geven dat door iedereen bezocht kan worden. Het ongeluk van de prins schokte het hele land en het verdriet van zijn familie werd door iedereen gevoeld. De vele brieven, kaarten en andere reacties die de Oranjes kregen na het ongeluk en na het overlijden, hebben de familie goed gedaan. Het drama van Friso raakte ons allemaal en wie zijn respect aan de prins wil betuigen of een moment stil wil staan bij zijn graf kan dat nu. Voor Nederland is het ook nog even wennen om het graf van een lid van de koninklijke familie te kunnen bezoeken. Tot nu toe werden overleden Oranjes altijd bijgezet in de koninklijke grafkelder in Delft. Maar daar komt nu verandering in. Alleen de koninklijke lijn zal worden bijgezet in Delft, zo lijkt het. Prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven hebben al hun eigen graf laten bouwen achter paleis Het Loo. En ook de andere familieleden zullen hun eigen voorzieningen treffen. Prins Friso stierf veel te jong en dus moest er voor hem sneller dan men ooit had kunnen denken een plek gekozen worden. Het is een simpel graf geworden. Iets anders had niet gepast bij de man die zijn leven lang zo onopvallend mogelijk heeft geleefd. Het graf van een echtgenoot, vader en zoon. Als je daaraan denkt, alsof het een eigen familielid was geweest, dan word je vanzelf stil.