De rijkdom van de koning

Hoe rijk zijn de Oranjes nu echt? Dat is misschien wel de meest gestelde vraag die ik te horen krijg. En ik kan het antwoord niet geven. Ik weet het gewoonweg niet. Om dat precies te kunnen zeggen, moet je weten wat de familie op de bank heeft staan en wat men aan aandelen bezit. Die openheid zal er nooit komen.

Op zich snap ik dat wel, want u en ik geven die informatie ook niet aan derden. Maar de koninklijke familie heeft door die discretie wel al jarenlang te maken met allerlei broodje aap-verhalen over hun vermeende rijkdom. En telkens zeggen ze dan: ‘Zo rijk we niet.’ Zonder te zeggen hoe rijk ze dan wél zijn.

Toch zijn er redelijke inschattingen te maken. De kleinkinderen van Juliana en Bernhard hebben allemaal mooie huizen op mooie locaties en lijken niet voor hun inkomen te hoeven werken. De meeste werken overigens wel gewoon en op hun huizen zitten hypotheken, maar het is duidelijk dat ze een financieel goede start in het leven hebben gehad. De paleizen die de koninklijke familie gebruikt, zijn geen bezit. Hetzelfde geldt voor het wagenpark en de koetsen. Naar het onderhoud daarvan hebben zij dus geen omkijken. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Britse koningin Elizabeth, die haar paleizen opengooide voor publiek zodat de opbrengst van de kaartjesverkoop kon worden gebruikt voor het onderhoud. De Oranjes hebben geen enkel belang bij het openen van hun paleizen, want het toegangsgeld hebben zij niet nodig. De juwelen en dure meubelstukken die in de paleizen staan, zijn weliswaar nog steeds familiebezit, maar kunnen niet verkocht worden. Zij zijn ondergebracht in stichtingen. Daardoor hoeven er bij overlijden geen successierechten over al deze eigendommen worden betaald. Nog belangrijker is dat de collectie op deze manier bij elkaar blijft voor toekomstige generaties. Als de juwelen van de Oranjes geveild zouden worden dan zouden die waarschijnlijk tientallen en wellicht zelfs meer dan honderd miljoen opbrengen. Maar dat kan dus niet. Moeten we dat bedrag dan wel of niet bij het familiebezit optellen? Onverkoopbaar bezit kan waardevol zijn, maar is dus nooit in waarde om te zetten. En onze koning heeft weliswaar een vakantiehuis in Griekenland, maar in Nederland bezit hij geen onroerend goed. Villa Eikenhorst, waar hij nu woont, is van zijn moeder. Hij heeft wel goed geboerd bij het verkopen van zijn vroegere woonhuizen. Geen wonder dus dat er met gemak een bootje van een slordige zeven ton afkon, om voor de deur bij zijn huis in Griekenland af te meren.