Column: Geschiedschrijving

23 juni 2011

Het is niet mijn gewoonte om hier televisieprogramma’s te promoten, maar voor het nieuwe programma De Hofleveranciers maak ik graag een uitzondering. Jeroen Snel interviewde voor dit programma diverse mensen die op paleis Soestdijk kwamen in de tijd dat Juliana en Bernhard daar nog woonden. Dat leverde in de eerste aflevering al diverse mooie anekdotes op. Bijzonder was het verhaal van een man die deel uitmaakte van de toneelvereniging waarmee Juliana één keer per jaar een voorstelling gaf op Soestdijk. Bij een van die toneelstukken in de jaren negentig moest het tijdschrift Playboy in het decor liggen, maar prins Bernhard had het blad met blote meisjes vlak voordat de voorstelling zou beginnen ingepikt. De acteur werd er door Juliana opuit gestuurd om het blad terug te halen bij de prins – geen gemakkelijke opdracht. En, de prins werd boos omdat hij vond dat het blad niet op het paleis in een decor hoorde en Juliana stond achter ’t podium te stampvoeten omdat ze vond dat het blad hoe dan ook terug moest komen...

Het is zomaar een voorbeeld van de soms zeer openhartige ontboezemingen die er door deze mensen, die Juliana en Bernhard vooral privé meemaakten, worden gedaan. Het is goed dat het gebeurt. Niet alleen krijgen we daardoor meer inzicht in hoe het leven op Soestdijk was, maar ook wordt duidelijk dat het leven ten paleize soms vele malen gewoner is dan wij allemaal denken. Wie bang is dat het de mystiek rond de koninklijke familie weghaalt, is dat ten onrechte. De sprekers vertellen met groot respect hun verhaal en door juist die soms grappige, dan weer ontroerende anekdotes wordt de band met de Oranjes groter. In Nederland is het nog nieuw dat mensen die veel aan het hof komen zo hun verhaal kunnen doen, maar in Engeland gebeurt het al vele decennia. Afgelopen week las ik het verhaal van Margaret Rhodes, een nichtje van koningin Elizabeth. Hun moeders waren zussen en daardoor komt Margaret al sinds haar jonge jaren bij de Engelse royals over de vloer. Met toestemming van haar nicht Elizabeth mocht ze de verhalen en anekdotes over haar koninklijke familie op papier zetten en vele privéfoto’s openbaar maken. We zien haar met koningin Elizabeth op de rotsen zitten uitrusten tijdens een wandeling en prins Philip die zijn gesmeerde boterhammetjes vanuit een goedkoop plastic lunchdoosje zit te eten. Ook vertelt Margaret Rhodes over de laatste jaren van haar tante, Elizabeth de koningin-moeder (1900-2002), die tot het laatst toe erg vitaal was. Rhodes was erbij toen ze stierf en schrijft daar op ontroerende wijze over. Haar verhaal zorgt voor een respectvol inkijkje in het leven van de Britse royals, net zoals de sprekers in De Hofveranciers zorgen voor meer bekendheid met het alledaagse leven in de Nederlandse paleizen. De komende zaterdagen is het programma te zien rond half acht op Nederland 2.